2023 - Niet jouw stereotype

De uitdaging

Seksueel geweld - elke (poging tot) seksuele handeling met geweld of onder dwang - is een gigantisch probleem. 60% van de Belgische vrouwen wordt slachtoffer van seksuele intimidatie. 30% van transgender personen kreeg al te maken met seksueel geweld. Dit is natuurlijk geen Belgisch probleem. Overal ter wereld worden mensen het slachtoffer van dit soort geweld.

Gendernormen

Gendernormen liggen aan de basis van dit soort geweld. Dit zijn sociale regels over hoe verschillende genders zich moeten gedragen. Zoals ‘meisjes moeten met poppen spelen, jongens met auto’s’ of ‘meisjes moeten lief en zorgzaam zijn, jongens luid en stoer’. Dit soort gendernormen zorgt er ook voor dat gender-identiteiten die niet binnen de tweedeling man-vrouw vallen (non-binair, interseks) of transpersonen niet worden aanvaard.

Machtsrelaties

Deze gendernormen houden oneerlijke machtsverhoudingen in stand. Vrouwen verdienen minder dan mannen, kunnen minder makkelijk een professionele carrière uitbouwen en worden vaker het slachtoffer van geweld, trans personen vinden minder makkelijk een job… Die machtsverhoudingen zorgen ervoor dat vrouwen vaak zelf de schuld krijgen van het geweld waar ze slachtoffer van worden. ‘Ze had zich maar niet uitdagend moeten kleden’, ‘ze had niet moeten sporten na het donker’. Zo gaan daders vrijuit. Soms worden personen die slachtoffer worden van geweld zelfs gestraft.

Aanpak

Champions of Change

Plan International pakt dit probleem wereldwijd aan. Hun Champions of Change programma werkt met jongeren in 41 landen. Met personen van elk gender. Meisjes leren bijvoorbeeld over hun rechten, wordt gewerkt aan zelfvertrouwen, hoe ze als groep collectieve kracht hebben of aan een betere economische situatie. Jongens leren hoe ze vrouwen kunnen ondersteunen in hun strijd tegen discriminatie, welke van hun gedragingen bijdragen aan ongelijke machtsverhoudingen en hoe negatieve mannelijkheid ook hen raakt. Die stappen zijn ook belangrijk om discriminatie tegenover trans en LGBTQIA+ personen aan te pakken.

Thiès, Senegal

Met YOUCA zijn we supertrots om hun project in Senegal te steunen. In de regio Thiès, 70 km ten noorden van de hoofdstad Dakar, gebruikt Plan International voetbal als middel om genderstereotypen aan te pakken. Via voetbaltoernooien bereiken ze jongeren, maar ook ouders, politici, maatschappelijke leiders en werken ze aan genderrechtvaardigheid. In radio-uitzendingen delen ze hun ideeën met het grote publiek. Ze leren zo hoe ze genderrechtvaardigheid kunnen aankaarten bij hun ouders of maatschappelijke leiders. Ze overtuigen hen om een open en veilige omgeving te creëren voor jongeren.

Jongeren

Het zijn de jongeren zelf die het project trekken en de richting ervan bepalen. Uiteindelijk brengen ze hun lokale gemeenschap samen om genderstereotypen de wereld uit te helpen. Ze leren de oudere generatie slachtoffers van seksueel geweld te helpen, in plaats van hen de schuld te geven van het geweld waar ze slachtoffer van werden. Ze leren jongens en mannen positieve mannelijkheid uit te dragen in plaats van machogedrag. 

Football Girls Leuven (België)

Football Girls Leuven (FGL) werd in september 2020 opgericht met als doel om zoveel mogelijk meisjes vanaf 5 jaar de kans te geven om te voetballen, ongeacht cultuur, religie, huidskleur… Geen enkel meisje staat bij FGL buitenspel. We zien voetbal als middel om een inclusieve omgeving te creëren. We bieden met FGL een veilige omgeving waar er ruimte is om heel wat sportieve en persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen. Door drempels te verlagen en diversiteit te promoten slagen we er vandaag in om 130 meisjes wekelijks voetbalplezier te laten beleven. 20% van de speelsters komt uit een kwetsbare situatie. Het verlagen van deze drempels doen we op verschillende manieren: financieel, sportief en logistiek.

Next Gen Men (Zuid-Afrika)

Het NextGenMen-programma van SoHK werkt samen met mannelijke rugbyteams om stereotypen over mannelijkheid uit te dagen, problematische ideeën over wat het betekent om een man te zijn te deconstrueren en positieve mannelijkheid aan te leren. Het programma helpt de deelnemers om uit de stereotype 'mannendoos' te stappen en om spelbepalers te worden in hun gemeenschap - mensen die in staat zijn om schadelijke gendernormen te bestrijden en bij te dragen aan geweldloze manieren om conflicten op te lossen, inclusief conflicten tussen intieme partners. Met de steun van YOUCA organiseren we drie toernooien doorheen de provincie van de Westelijke Kaap voor jongens met een diverse achtergrond.

Foto: SoHK

Foto: Robin Tutenges

Her Voice. Her Choice. (Nepal)

“Haar stem. Haar Keuze.” is een consistent, veelzijdig en verbindend programma dat Nepalese plattelandsmeisjes in uitdagende situaties laat bijleren en weerbaar maakt door ze gelijke sport- en onderwijskansen te bieden. Ons onderwijs richt zich op het aanleren van skills voor meisjes in uitdagende situaties en hun gemeenschappen. We bieden dagelijks voetbalsessies, extra onderwijslessen, workshops levensvaardigheden en betrokkenheid bij de gemeenschap om hen te onderwijzen en mondiger te maken. Onze dagelijkse programmering gebruikt de kracht van sport voor het grotere goed. Wij geloven dat voetbal een middel is om kloven te overbruggen, gendergelijkheid te bevorderen, algemene gelijkheid te bevorderen, veerkracht op te bouwen, discriminatie uit te bannen, het speelveld te nivelleren en karakter/zelfvertrouwen op te bouwen. 
Ons programma wordt gebruikt als een platform om jonge vrouwen in staat te stellen een feministische gemeenschap te ontwikkelen die barrières doorbreekt en maatschappelijke normen uitdaagt. Het zorgt ervoor dat ze hun rechten leren afdwingen. Door veilige ruimtes te bieden leert onze programmering hen barrières van sociale verwachtingen te doorbreken. Zo kunnen ze leven op hun eigen voorwaarden en herschrijven ze hun eigen verhaal.

YOGA & Sport with Refugees (Griekenland)

Yoga and Sport with Refugees is een grassroots NGO die zich inzet voor het welzijn en de integratie van jonge vluchtelingen in Europa. Momenteel ondersteunen we elke maand meer dan 3500 vluchtelingen via 20 verschillende sportactiviteiten op 4 locaties in Griekenland en Frankrijk. Het grootste deel van onze gemeenschap bestaat uit jongeren tussen 15 en 25 jaar. Zij vormen het hart van het project en zijn van fundamenteel belang voor de activiteiten op alle niveaus van de organisatie, als coaches, vrijwilligers, studenten of coördinatoren. 
Door gratis toegang tot sportscholen en lessen is het onze missie om jongeren met een vluchtelingenachtergrond te verenigen. We streven ernaar om de positie van vluchtelingengemeenschappen te versterken, het mentale en fysieke welzijn te verbeteren, vaardigheden op te bouwen, de mogelijkheid te bieden om passies na te streven en deel uit te maken van een inclusieve, koesterende gemeenschap. Het creëren van een gevoel van samenhorigheid en sterke vriendschappen is een van onze belangrijkste aandachtspunten. We geloven dat sport een uitzonderlijk middel is om barrières te doorbreken, een veilige ontmoetingsplaats te creëren voor samenwerking tussen culturen, waar iedereen gewaardeerd wordt en kracht en hoop ontwikkelt. 
Tot slot vertrouwen we op een participatief en inclusief model, lokale verankering en een langetermijnvisie die bijdraagt aan de integratie van kansarme mensen, vooral jongeren. We zetten ons in om systemische vooroordelen, discriminatie en onrechtvaardigheid aan te pakken en om ons te richten op de onderliggende oorzaken van het probleem. Daarom doen we ook aan belangenbehartiging om de publieke perceptie en behandeling van vluchtelingen te verbeteren.

Girls Community League Festival (Filipijnen)

Het Girls Community League (GCL) Festival is een project ter gelegenheid van de maand van vrouwenrechten en ter bevordering van gendergelijkheid. Het project richt zich op het ontwikkelen van de vaardigheden en het zelfvertrouwen van meisjes door middel van futsalwedstrijden en ondersteuning bij het leren. Het belangrijkste doel is het bevorderen van gendergelijkheid door meisjes en jonge vrouwen gelijke kansen te bieden om deel te nemen aan futsaltrainingen en leersessies. Dit bevordert hun fysieke gezondheid en mentale welzijn en tackelt culturele stereotypen.
Naast reguliere trainingen biedt GCL mentorsessies, empowermenttrainingen en workshops om meisjes bij te leren over hun rechten rond thema’s als gendergerelateerd geweld en misbruik. Tijdens deze sessies leren ze waardevolle vaardigheden die hen in staat stellen een positieve bijdrage te leveren aan hun gemeenschap. Meisjes ontmoeten en leren van voetbalkampioenen en lokale rolmodellen tijdens het competitiefestival.