"Jongeren missen een basisrugzak met veiligheid en zicht op een waardige toekomst"

Jaron, YOUCA-vrijwilliger interviewde haar.

Dag Esmeralda, stel jezelf eens voor.

- Ik ben Esmeralda, ik ben 31 jaar oud en werk als adviseur omtrent gender en jongeren in El Salvador. In mijn vrije tijd houd ik me graag bezig met poëzie en mijn punkband waarvoor ik ook songteksten schrijf.

Waarom heeft El Salvador, en dan specifiek de jongere bevolkingsgroep, onze steun nodig?

- El Salvador kent in zijn recente geschiedenis heel wat problemen met als triest dieptepunt de burgeroorlog die het land tussen 1980 en 1992 in zijn greep hield. De aanleiding voor deze burgeroorlog was de opstand van de gewone bevolking tegen de heersende machtsverhoudingen. De grond van ons land was in handen van tien families en dit pikte men niet langer. De burgeroorlog kwam uiteindelijk tot een einde nadat de steun van de Sovjet-Unie wegviel. Daarna volgde een vredesakkoord.

Maar daarmee waren niet alle problemen opgelost. El Salvador kwam terecht in een periode vol geweld en straffeloosheid die zorgde voor een stigmatisering van de jeugd.

32% van de totale bevolking is tussen 15 en 30 jaar oud. Maar het probleem is dat deze groep wordt uitgesloten van de samenleving. Zo is er het fenomeen van de ninis. Dat zijn jongeren die noch studeren noch werken en maar liefst 25 procent van de jongeren draagt deze stempel. Als ze in het straatbeeld verschijnen moeten ze schrik hebben van én de politie én van de rivaliteit tussen verschillende bendes. Het is niet makkelijk voor hen om actief deel te nemen in de samenleving.

De meerderheid probeert via immigratie naar de VS een betere toekomst mét kansen te verkrijgen, maar dit is eigenlijk ook geen oplossing. Heel veel mensen sterven onderweg of worden gewoonweg teruggestuurd.

Wat is het grote verschil tussen jongeren in België en El Salvador waardoor men al dan niet wordt opgenomen in de maatschappij?

- Bij ons missen ze eigenlijk een rugzakje vol verschillende dingen. Eerst en vooral is er geen basis voor een veilig samenleven. Ten tweede hebben ze geen of amper verwachtingen naar de toekomst toe. Ook op vlak van zoiets essentieel als educatie komen ze tekort. Tenslotte kent men in België ook heel wat meer participatie door jongeren dan in El Salvador.

Hoe probeert Trias de huidige situatie positief te veranderen?

- Wij willen vooral investeren in empowerment van onze mensen zelf en ook in (de participatie in) het verenigingsleven.

Werken jullie hiervoor samen met andere instanties?

- Wij werken samen met vier andere organisaties. De eerste organisatie is Adel Morazán. Zij zetten zich in voor de economische ontwikkeling in de provincie Morazán. De tweede is Clac (Coordinadora Latinoamericana y del Caribe de pequeños productores y trabajadores de comercio justo), een koepelorganisatie omtrent fairtrade. Dan is er ook nog Rum (Red de Unión de Mujeres). Dit is een vrouwennetwerk. En tenslotte werken we ook nog samen met Confras (Confederación de Federaciones de la Reforma Agraria Salvadoreña). Zij staan in voor de begeleiding van boerencoöperatieven.

Hoe ben je zelf eigenlijk bij Trias terechtgekomen?

- Ik ben geboren tijdens de burgeroorlog. Ik zag hoe mijn vader een beschutting maakte tegen de gevechten tussen de guerilla’s en de militairen. Er was niet alleen oorlog, maar ook een voedseltekort waardoor mensen moesten stelen om te overleven.

Ik was altijd heel erg leergierig en energiek. Ik werkte mijn studie sociologie af in twee jaar. In die twee jaar was ik een erg ijverige student en erna werd ik actief als vrijwilliger binnen een feministische organisatie in El Salvador. Hun basiswaarden zijn ook de mijne namelijk: liefde, rebellie, autonomie, gelijkheid, respect en vrijheid. Ze proberen deze uit te dragen via een theatergroep, politiek feminisme, een afdeling rond lesbische vrouwen en eentje rond beleidsbeïnvloeding. Één van hun grootste verwezenlijkingen is een wet die gestemd werd tegen vrouwengeweld.

Daarna ging ik aan de slag als consultant in een centra voor vrouwen, maar na een tijdje vond ik dat werk iets te saai en besloot ik een jaar lang te schrijven tot Trias op mijn weg kwam. Bij deze organisatie kan ik zowel jongeren als vrouwen steunen en kansen geven.